متاورس چیست؟

 

متاورس جایگزین اینترنت امروز

متاورس Metaverse در بازار رمزارزها واژه‌ای ترکیبی متشکل از meta به معنی «فراتر» و universe به معنی «جهان» است و می‌توان آن را «فراتر از جهان» ترجمه کرد.

این اصطلاح برای اولین بار در کتاب علمی‌تخیلی «سقوط برفی» (Snow Crash) نوشته نیل استفنسون در سال ۱۹۹۲ به کار برده شد. این نویسنده آمریکایی از واژه متاورس برای توصیف نوعی دنیای مجازی استفاده کرده بود که در آن قهرمان داستان در قالب آواتار خود با دیگران معاشرت می‌کند، خرید می‌کند و حتی دشمنان دنیای واقعی خود را شکست می‌دهد.

البته خود مفهوم دنیایی شبیه متاورس پیش از این کتاب، در سال ۱۹۸۴ و با رمان سایبرپانکی نیورومنسر(Neuromancer) نوشته ویلیام گیبسون به شهرت رسیده بود.

متاورس که به توصیف بسیاری، جانشین اینترنت امروزی خواهد بود، نه به‌ عنوان تنها یک مقصد واحد که تمام افراد قرار است روزی به آن وارد شوند، بلکه شبکه‌ای پیچیده و متشکل از میلیون‌ها مقصد، صدها نمایه و ده‌ها مرورگر است. به گفته پیم دو ویت، بنیان‌گذار و مدیر اجرایی پلتفرم اشتراک‌گذاری کلیپ بازی Medal:

اینترنت مجموعه وسیعی از پروتکل‌ها، فناوری‌ها، کابل‌ها و زبان‌ها، به‌علاوه دستگاه‌هایی برای دسترسی به آن و محتوا و تجربیات ارتباطی است. متاورس هم به همین شکل خواهد بود.

فیس‌بوک و متاورس

فیس‌بوک نقشی اساسی در پیشبرد مفهوم متاورس در دنیای فناوری اطلاعات معاصر ایفا کرده است. این غول رسانه های اجتماعی اخیرا سرمایه گذاری 50 میلیون دلاری برای ساخت و توسعه متاورس به روشی مسئولانه انجام داده است. مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیس‌بوک برای حرکت در مسیر تحقق اهداف خود در این زمینه به تازگی نام این شرکت را به متا تغییر داده و قصد دارد بستر فیس‌بوک را به یک دنیای مجازی یا همان متاورس تبدیل کند.

فیس‌بوک برای حرکت در این مسیر اعلام کرده است که با دانشگاه هاروارد، دانشگاه هنگ کنگ و دانشگاه ملی سئول کره جنوبی به منظور مطالعه جنبه های ایمنی، برابری و اخلاقی متاورس همکاری خواهد کرد.

به گفته زاکربرگ، متاورس بستر رایانشی بزرگ بعدی پس از ظهور گوشی های هوشمند و اینترنت موبایل خواهد بود و به جای در اختیار گرفتن مالکیت آن قصد دارد آغاز کننده و زمینه‌ساز این انقلاب فناوری بالقوه باشد. وی به این نکته اشاره داشته است که با توسعه دهندگان و شرکت های دیگر برای پیشبرد متاورس همکاری و سرمایه گذاری خواهد کرد.

اما این تنها فیس‌بوک نیست که روی متاورس به عنوان مورد بزرگ بعدی در دنیای فناوری متمرکز شده است. مایکروسافت نیز به تازگی از برخی طرح های خود برای متاورس رونمایی کرده است.

جهان Meta

• اینترنت، شبکه‌ای غیرمتمرکز از کامپیوترها که متعلق به هیچ نهاد یا دولتی نیست و برای استفاده از آن نیاز به دریافت مجوز از هیچ ارگان مرکزی نیست.
• استانداردهای باز برای رسانه‌ها شامل متن، تصویر، صدا، ویدئو، آیتم‌های سه بعدی، هندسه سه بعدی، بردارها و روش‌هایی برای ایجاد و ترکیب هر یک از این موارد است. فناوری USD استودیو پیکسار و فناوری MDL مربوط به NVIDIA، گام‌های بزرگی در جهت تعامل با برنامه‌های سه بعدی هستند.
• وجود زبان‌های برنامه نویسی باز برای هر یک از موارد بالا، استانداردهایی شامل HTML ،JavaScript ،WebAssembly ،WebXR، زبان WebGPU Shader و … است.
• سخت افزار واقعیت مجازی (XR) مانند عینک هوشمند،تکنولوژی هپتیک و تردمیل همه‌کاره.
• دفتر کل توزیع شده و قراردادهای هوشمند برای تراکنش‌های شفاف و بدون سانسور و بدون نیاز به مجوز. مثال‌هایی شامل بیت کوین، اتریوم، فلو و تتا و بایننس اسمارت چین و نمونه‌های دیگر؛ این‌ها پایه‌های مهمی برای اقتصاد مالکیت هستند که از متاورس حمایت کرده و آن را به یک کالای عمومی ماندگار تبدیل می‌کنند.

ارزهای دیجیتال متاورس

متاورس از نظری وابسته به ارزهای دیجیتال است هر دنیایی چندین پایه ثابت و اساسی دارد. یکی از این پایه‌ها مسئله اقتصادی است. در واقع متاورس مانند دنیای خودمان می‌خواهد امکان خرید و فروش و مبادله را برای کاربران خود فعال کند. این موضوع زمانی امکان پذیر است که ارزی برای مبادله مشخص شود.

جهان‌های مجازی هم اموال و دارایی‌های خاص خود را دارند. در برخی بازی‌های واقعیت مجازی مثل بازی اکسی اینفینیتی شما در حال حاضر می‌توانید آثار هنری را به صورت دارایی‌های بی‌همتا یا NFT معامله کنید. در متاورس نهایی هر کسی دارایی‌هایی مثل زمین، ساختمان، چهره و حتی نام خاص خود را دارد که این دارایی‌ها براساس نظام مالی حاکم بر آن معامله می‌شود.

مزایای متاورس

محدودیت‌های اینترنت فعلی: متاورس قرار است به عنوان جایگزین اینترنت عمل کرده و تمام محتوای آن را به کاربرانش در سراسر دنیا عرضه کند، بدون آنکه محدودیت‌های کنونی اینترنت را داشته باشد، متاورس به کاربران خود امکان توزیع محتوای دلخواهشان را به صورت آزادانه و در سراسر پلتفرم می‌دهد. یعنی شما می‌توانید محتوای دلخواهی را که در یک پلتفرم مبتنی بر متاورس ایجاد کرده اید را به پلتفرمی دیگر ببرید.

تداوم و قابلیت تعامل پذیری: در دسترس بودن هر تغییری که در آن اتفاق می‌افتد. به این معنا که اگر یک کاربر متاورس تغییری در آن ایجاد کند، از آنجا که تغییر ایجاد شده دائمی است برای همه نیز قابل مشاهده خواهد بود.

تداوم هویت: در دنیای metaverse یک شخص می‌تواند در سراسر آن خود واقعی اش باشد. نیازی نیست شما در هر پلتفرمی یک پلتفرم داشته باشید. مثلاً نیازی ندارید تا به صورت جداگانه یک اکانت فیسبوک، یک اکانت ردیت، یک پروفایل توئیتر و … داشته باشید. شما یک آواتار دارید و با آن در همه جا حضور خواهید داشت.

واقعیت افزوده در متاورس

واقعیت افزوده«Augmented Reality» که به اختصار به آن «AR» هم گفته می‌شود، در کنار واقعیت افزوده «VR» می‌تواند دیگر ابزار تحقق متاورس باشد. واقعیت افزوده، همان‌طور که از نام آن هم پیداست، ماهیت اضافه کنندگی دارد. یعنی چیزی را به دنیای ما اضافه می‌کند. این چیز می‌تواند یک کاراکتر یا یک شی‌ء دیجیتالی باشد. حتماً شما هم فیلم‌های ژانر لایو اکشن «Live-Action» را دیده‌اید. فیلم‌هایی مانند گارفیلد «Garfild»، دامبو «Dumbo»، سونیت خارپشت «Sonic the Hedgehog»، آلیس در سرزمین عجایب «Alice in Wonderland»، مالیفیسنت «Maleficent» و… که در آن‌ها شخصیت‌های واقعی با شخصیت‌های غیرواقعی مانند حیوانات یا حتی شخصیت‌های کارتونی به بازی پرداخته‌اند. اگرچه مفهوم لایواکشن با مفهوم واقعیت افزوده تفاوت دارد، اما برای درک بهتر AR، این ژانر بسیار کمک کننده است. چراکه در واقعیت افزوده، تجربیات دیجیتالی، مانند این فیلم‌ها، بدون هیچ واسطه‌ای به دنیای فیزیکی ما اضافه می‌شوند و ما با آن‌ها تعامل برقرار می‌کنیم.

کلام آخر

متاورس به عنوان جهانی دیجیتال، وعده ایست که کم و بیش در حال محقق شدن است. دنیایی که به شما امکان ارتباطات و کارکردهای متنوع بدون محدودیت‌های اینترنت کنونی را خواهد داد. شما در متاورس هر آنچه که بخواهید را در دسترس خواهید داشت. جهانی آرمانی همانند دنیای آواتار. در دنیای Metaverse قرار است سازمان دهی به صورت برنامه‌های غیرمتمرکز باشد و در دست نهاد دولتی خاصی نباشد و این نقطه اشتراک و ارتباط متاورس با بلاک چین است.

مهم‌ترین پیشگام متاورس خود اینترنت است. اگر اینترنت را یک گشت‌وگذار ویدئویی از آپارتمانی در نظر بگیریم که به هر اتاق آن نگاهی اجمالی دارد، متاورس خود آپارتمان خواهد بود. درست است که ما هنوز در این آپارتمان ساکن نشده‌ایم، اما اجاره‌نامه آن را از مدت‌ها پیش امضا کرده‌ایم.