معاملات اسپات (Spot) چیست؟

در بازار ارزهای دیجیتال شده راه‌های مختلفی برای انجام معاملات و کسب درآمد وجود دارد که از رایج‌ترین آن‌ها می‌توان به تریدینگ اشاره کرد. معاملات اسپات (Spot) در مقایسه با سایر روش‌های ترید کردن به‌عنوان ساده‌ترین روش ثبت سفارش در صرافی‌های دیجیتال شناخته شده است.

مفهوم معاملات اسپات (Spot)

برای خرید، فروش یا معاملات رمزارزها، روش‌های معاملاتی مختلفی وجود دارد. یکی از رایج‌ترین و ساده‌ترین روش‌های موجود، ثبت سفارشات با استفاده از معاملات اسپات (Spot) است. بسیاری از صرافی‌های ارز دیجیتال از این روش پشتیبانی می‌کنند و برای آن امکانات سفارش‌گذاری متنوعی را در نظر گرفته‌اند. در برخی منابع، معامله اسپات را در مقابل معاملات فیوچرز می‌دانند.

بازار معاملات اسپات جایی است که در آن خریداران و فروشندگان با یکدیگر به تبادل رمزارزهای خود می‌پردازند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های معاملات اسپات این است که سفارشات به صورت آنی و لحظه‌ای و به محض اینکه یک درخواست خرید یا فروش متناسب با درخواست شما وجود داشته باشد، صورت می‌گیرد.

قیمت اسپات چیست؟

قیمت های لحظه ای یک ارز دیجیتال در بازار به عنوان قیمت اسپات آن ارز شناخته می شود و قیمت هایی هستند که فروشندگان و خریداران سفارش های خود را در آن قیمت ها ثبت کرده اند. تمامی صرافی های آنلاین یک گزینه تحت عنوان "Market" یا «قیمت بازار» دارند. در صورت خرید ارز با استفاده از گزینه مارکت (قیمت بازار)، اگر شما خریدار باشید، پایین ترین و اگر فروشنده باشید، بالاترین قیمت ثبت شده به شما پیشنهاد می شود. قیمت‌های اسپات مرتب به‌روزرسانی می‌شوند و با مچ شدن سفارش خریداران و فروشندگان مدام تغییر می‌کنند.

اردر بوک یا لیست سفارشات در معامله اسپات

لیست سفارشات در یک صرافی، جایی است که کاربران می‌توانند پیشنهادات فعلی خرید و فروش موجود در بازار را مشاهده کنند.

این لیست به صورت 24 ساعته به‌روزرسانی می‌شود.به همین دلیل معامله‌گران می‌توانند هر زمان که مایل باشند به ثبت سفارش در بازار بپردازند.

مفهوم Ask و Bid و قدرت نقدشوندگی

پس از شناخت اردر بوک در بازار اسپات، یادگیری دو مفهوم Ask و Bid کار دشواری نیست. Ask و Bid به دو قیمت خاص در Order Book اشاره دارد. قیمت Bid اشاره به بالاترین قیمتی دارد که خریدار حاضر است بابت خرید یک دارایی بپردازد. قیمت Ask اشاره به پایین‌ترین قیمتی دارد که فروشنده دارایی خود را به فروش گذاشته است. در اردر بوک، قیمت Bid همان قیمتی است که در ابتدای لیست سفارش خریداران نشان داده می‌شود و در یک Order Book، قیمت Ask قیمتی است که در ابتدای لیست سفارش فروشندگان قرار گرفته است. تصویر زیر این دو مفهوم را در صرافی بایننس نشان می‌دهد.

استفاده از سفارش مارکت در معاملات اسپات

در این روش، معامله‌گران برای ثبت سفارش خود نیازی به تعیین قیمت ندارند و فقط کافی است که مقدار مورد نظر خود را مشخص کنند.

در این نوع سفارش‌گذاری، صرافی تعیین‌کنندۀ قیمت معاملات است. با ثبت سفارش مارکت، سفارش شما در لحظه و با بهترین و مناسب‌ترین قیمت موجود در بازار در آن لحظه انجام می‌شود. سفارش مارکت یکی از سریع‌ترین روش‌های ثبت سفارش خرید یا فروش است و برای مواقعی که کاربران می‌خواهند به سرعت به خرید یا فروش یک رمزارز یا دارایی اقدام کنند، بسیار مناسب است.

معاملات اسپات (نقدی) در فرابورس چگونه انجام می شود؟

معاملات اسپات در فرابورس (OTC) به صورت متفاوتی عمل می کنند. می‌توانید بدون دفترچه سفارش، مبلغ و قیمت ثابتی را مستقیماً از سوی طرف دیگر معامله دریافت کنید. این معاملات به صورت خصوصی و مستقیماً بین دو طرف معامله انجام می شوند.

تجارت خارج از بورس یا فرابورس، یک معامله خصوصی برای خرید یا فروش ارز دیجیتال است. فرآیندهای معاملاتی مرتبط با چنین تجارتی منظم نیستند، زیرا بسته به طرفین معامله و نیروهای بازار در هر دوره، تغییرات قابل توجهی در سطوح مختلف به وجود می آید. به این ترتیب، این نوع معاملات افزایش حریم خصوصی را هم برای خریداران و هم برای فروشندگان فراهم می کنند. بنابراین معاملات اسپات (Spot) در OTC بسیار خصوصی و فردی است.

تفاوت معاملات اسپات و معاملات فیوچرز

قبلا اشاره کردیم که اسپات تریدینگ همراه با انجام آنی معاملات و تحویل فوری دارایی همراه است. در سمت دیگر، بازار فیوچرز شامل قراردادی است که زمانی در آینده پرداخت خواهد شد.

خریدار و فروشنده بر سر میزان مشخصی از یک دارایی در یک قیمت مشخص در آینده به توافق می‌رسند. در زمان سررسید قرارداد، خریدار و فروشنده به جای تحویل دارایی، فقط مبلغ موجود در قرارداد را تسویه حساب می‌کنند.

تفاوت بازار اسپات و بازار مارجین

معاملات مارجین در برخی از بازارهای اسپات در دسترس است، اما ماهیت آن با معاملات اسپات یکسان نیست. همانطور که قبلاً اشاره کردیم، در معاملات نقدی، ارز دیجیتال خریداری شده، بلافاصله به طور کامل در حساب معامله گر واریز و تحویل معامله گر داده می شود.

برعکس، معاملات مارجین به تریدر امکان می دهد برای افزایش بازدهی معامله، نسبتی از موجودی حساب خود را  به عنوان وجه الضمان، نزد صرافی گرو بگذارد و برای ترید، چند برابر موجودی حساب خود، از صرافی وام  بگیرد.

کلام پایانی

در این مقاله با مفهوم اسپات تریدینگ و نحوه کارکرد آن در بازار ارزهای دیجیتال آشنا شدیم. همچنین تفاوت Spot Trading و معاملات آتی بیت کوین را متوجه شدیم.

در این بازار معاملاتی، انواع سفارش‌ها وجود دارد که با تمامی آنها آشنا شدیم. تقریبا تمامی معاملاتی که در ایران و در زمینه ارزهای رمزنگاری شده انجام می‌شود به صورت معاملات اسپات است.

در خارج از ایران نیز علاوه بر این نوع معاملات، قراردادهای آتی نیز وجود دارد که انتخاب‌های بیشتری به تریدرها ارائه می‌دهد. اما همچنان این نوع معاملات جزو معاملات پرطرفدار در بازار ارزهای دیجیتال است.